در طول تاریخ افراد زیادى به عنوان عدالت‏خواهى قیام و انقلاب کرده‏اند و با این تعبیر جالب و زیبا عده‏اى را با خویش همراه ساخته‏اند، بعضى از آنها شکست خوردند و بعضى پیروز گشتند و حتى توانستند حکومتى را بدین عنوان برپا سازند ولى بعد از چندى از مسیر اصلى منحرف شدند و از عدالت‏خواهى دست کشیدند. عوامل انحراف از این قرار است: در واقع اینها آفتهاى عدالتخواهى هستند.

مغیرة بن شعبه در اوائل خلافت خدمت آن جناب رسید و گفت: چون با تو بیعت کرده‏ام باید تو را نصیحت کنم: ابوبکر و عمر و عثمان افرادى سرکار گمارده‏اند و در طول این مدت نفوذ قدرت پیدا کرده‏اند، بگذار سرکار بمانند تا حکومت تو استوار شود و از این جمله معاویه است که بر شام تسلط دارد. على فرمود: ا تضمن لى عمرى فیما بین تولیه الى خلعه. و ما کنت متخذ المضلین عضدا ـ من بارها بعثمان توصیه کردم دست این ظالمین را کوتاه کند اکنون خودم آنها را ابقا کنم.

طلحه و زبیر خدمت على (ع) عرض کردند با تو بعیت کردیم که ما را بر دیگران برترى دهى در کارها با ما مشورت نمائى و در عطا مزیت قائل شوى، با این همه خدمت که در راه اسلام کردیم تو بین ما و سایرین فرقى نمى‏گذارى. ما از تو حمایت کردیم ولى اکنون مالک اشتر و حکیم بن جبله را به ولایت مى‏گمارى باید ولایت بصره و کوفه را بما بدهى و الا ما نمى‏توانیم به همکارى خودمان ادامه دهیم. على (ع) فرمود: قبل از شما گروه دیگرى هم براى اسلام کوشش کردند ولى براى خدا کردند جزا هم از خدا مى‏گیرند. لا استأثر علیکما و لا على عبد حبشى مجدع بدرهم فما دونه لا انا و لا ولداى هذان ـ از خدا بترسید و فساد نکنید.

به یکى از عمالش که رشوه گرفته بود فرمود: از خدا بترس و حق مردم را بازده، اگر بر تو تمکن یافتم وظیفه‏ام را نسبت به تو انجام مى‏دهم و با این شمشیر ترا به دوزخ مى‏فرستم .

هارون بن عنزه از پدرش نقل کرده که در قصر خورنق در کوفه بر على وارد شدم، زمستان بود و قطیفه کهنه‏اى پوشیده بود و از سرما مى‏لرزید گفتم یا امیر المؤمنین تو هم در بیت المال سهمى دارى چرا با خودت چنین مى‏کنى؟ فرمود بخدا سوگند از مال شما چیزى نمى‏گیرم و این قطیفه را از مدینه از اموال شخصى آورده‏ام. خوراکش از غله ینبع تهیه مى‏شد. راوی مى‏گوید على را دیدم که نان خشک و شیر تناول مى‏کرد عرض کردم چرا غذاى خوب و مقوى نمى‏خورید فرمود غذا و لباس پیامبر بدتر بود.